Toen we aankwamen in Ho Chi Minh City -het vroegere Saigon- vonden we direct dat er een fijne sfeer hing. We hadden een hotel geboekt in het backpackersdistrict en zoals wel vaker in Azië speelde het gehele openbare leven zich op straat af.
Het hotel was verschrikkelijk. Ik weet niet wat het is in grote steden, maar net als in Hanoi betaalden we een stuk meer dan voor onze andere overnachtingen en net als daar kregen we er een claustrofobisch hok voor terug. Helaas hadden we al betaald, dus we moesten het er maar mee doen. We boekten voor de volgende dag een tour naar de Cu Chi tunnels, een restant uit de vietnamoorlog.
De tour was ontzettend commercieel, in een veel te grote groep liepen we achter een gids aan die in gebrekkig Engels –ik versta de Aziaten echt nooit- overal uitleg bij gaf en vervolgens iedereen aanspoorde een foto te maken.
We bekeken een aantal tunnels (die zelfs al zijn verbreed voor de toeristen) en mochten ons er ook in laten zakken. Beiden vonden we het toch wel heel krap en daarom hebben we de tunnel maar niet afgedekt. Ook de tunnel van 120m hebben we aan ons voorbij laten gaan. Bovengronds is het al steeds 30 graden met een luchtvochtigheid van 90%, laat staan hoe het ondergronds is.
De rondleiding eindigde bij een schietterrein waar je verschillende wapens kon uitproberen. Dit was niet direct een jongensdroom van Jitze, maar ja, als je er toch bent… ;) 10 kogels, dik 15 dollar en 30 seconden later was het alweer voorbij, ik geloof niet dat het erg veel indruk heeft gemaakt.
Wat daarentegen ontzettend diepe indruk heeft gemaakt, waren de Killing Fields en de S21 gevangenis in Phnom Penh. Nadat we onze laatste avond in Vietnam met sushi hadden gevierd, zaten we een lange dag in de bus naar Cambodja, ons volgende land. In de bus las ik me alvast in in het gruwelijke regime van Pol Pot.
Van 1975 tot 1979 werd Cambodja bestuurd door de Khmer Rouge onder leiding van Pol Pot. Deze communist streefde -geïnspireerd door Mao- naar een geheel zelfvoorzienende agrarische staat. Iedereen moest werken en wonen in collectieve boerderijen en steden werden vernietigd. Geld, onderwijs, godsdienst en privébezit werden afgeschaft. Intellectuelen en academici werden gevangengenomen of gedood. De arbeiders op de collectieve boerderijen stierven aan uitputting of ondervoeding. Uiteindelijk zijn meer dan 2 miljoen Cambodjanen omgekomen, bijna een kwart van de totale bevolking.
Wij bezochten eerst de Killing Fields, hiervan zijn er honderden verspreid over het hele land, en wij gingen naar Choeung Ek, één van de grootste, dichtbij hoofdstad Phnom Penh. Bij binnenkomst kregen we een koptelefoon mee en konden we een Nederlandse audiotour volgen. Er stonden nauwelijks meer gebouwen op het terrein, deze waren verwoest door de bevolking, toen de Khmer Rouge verdreven was. De tour ging dus veelal langs borden met daarop een beschrijving van wat er ooit had gestaan.
Het was ontzettend deprimerend, het was doodstil overal en de verhalen waren gruwelijk. Het is gewoon niet voor te stellen dat dit nog maar relatief kort geleden allemaal heeft plaatsgevonden. Soms zag je mensen huilen en ook wij moesten af en toe wel even slikken.
Zeker bij de Killing Tree… Om kogels te sparen, werden kinderen en baby’s doodgeslagen tegen deze boom. Ertegenover stond een boom met luidsprekers waar dag en nacht keiharde Cambodjaanse muziek uit schalde, om het geschreeuw van de geëxecuteerden te overstemmen…
In bedrukte stemming verlieten we het terrein om met onze tuktuk naar de volgende vreselijke plaats te gaan: S21, de gevangenis waar op grote schaal martelingen plaatsvonden, alvorens men werd vervoerd naar de Killing Fields.
Het genocidemuseum zoals het nu heet, was vroeger een school. Hier werd ten tijde van Pol Pot iedereen opgesloten die een bedreiging vormde voor zijn regime. Dit kon alleen al het geval zijn als iemand bijvoorbeeld een bril droeg, want dit was een teken van kennis.
Hier hingen met name heel veel foto’s. Elke gevangene werd namelijk zorgvuldig gefotografeerd bij binnenkomst. Ook bekeken we de cellen en hoorden we, weer met een audiotour, verhalen van de weinige overlevenden.
Alhoewel het echt shocking was en we niet in al te beste stemming het museum verlieten, vonden we het absoluut de moeite waard om bezocht te hebben en eigenlijk wel een must-see voor als je in Cambodja bent. Het is heel naar om te bedenken dat dus iedereen hier die ouder is dan 35 sowieso familie en/of vrienden verloren heeft…
Onze tuktuk-driver zette ons vervolgens af bij het koninklijk paleis en zo sloten we de dag nog enigszins luchtig af.
